Jak uniknąć plagiatu?

Czym jest plagiat?
Plagiat to kopiowanie i wykorzystywanie w swojej działalności, wcześniej opublikowanych dzieł innych – mogą to być artykuły naukowe, książki, ale także wypracowania, czy np. praca magisterska i podpisywanie się pod nimi swoim nazwiskiem. Nie ma nic złego w czerpaniu wiedzy z różnych źródeł, jest to nawet w większości przypadków wskazane, ale nigdy nie należy zapomnieć o tym, że mamy tę wiedzę zinterpretować, a nie przedstawić w stosunku 1:1.

Jak wykorzystywać materiały w pracy i nauce, aby uniknąć plagiatu?
Przede wszystkim, warto najpierw przyswoić pewną wiedzę, a dopiero po jakimś czasie, zabrać się do własnego opracowania. Łatwo o plagiat lub zbyt dużą inspirację, kiedy zaraz po przeczytaniu kilku zdań, chcemy je przenieść do naszej pracy – wtedy sformułowania są zbyt „świeże” i  możemy nawet nie zauważyć, że powtarzamy zdania, które niemal w całości pokrywają się z oryginałem. Możemy także zaznaczyć najważniejsze kwestie, które chcemy poruszyć w formie słów kluczowych, a następnie samodzielnie obudować je tekstem. Jeżeli jednak słowa autora są nam niezbędne, powinniśmy zastosować cytowanie, oczywiście z uwzględnieniem autora. Nie możemy również zapomnieć o źródle cytowanych słów. W przypisach bądź bibliografii należy uwzględnić dokładnie, skąd pochodzą dane.

Jak wykryć plagiat?
Czasami wydaje nam się, że nikt się nie zorientuje, że zbyt bardzo „inspirowaliśmy się” dziełami innych. Być może dawniej, kiedy trudniej było to zweryfikować, kopiowanie cudzych dzieł udało się zamaskować. W dobie Internetu nie jest już tak łatwo.

W przypadku wypracowań szkolnych, baza dostępnych „gotowców” jest dość ograniczona, a dodatkowo wystarczy wpisać kilka losowych zdań do wyszukiwarki, aby znaleźć ich źródło na stronach www.

W przypadku prac naukowych, powszechne już stało się, sprawdzanie ich przez uczelnie w systemach antyplagiatowych, które, poza zgodnością z powszechnie dostępnymi źródłami wiedzy, wykrywają również podobieństwo do wcześniej opublikowanych np. prac licencjackich czy magisterskich. Wówczas, zapożyczenie części lub całości dzieła opublikowanego nawet wiele lat temu, może nie ujść nam na sucho.

Warto zwrócić uwagę na to, że z pozoru niewielkie „zapożyczenie” dzieł (nie tylko testu - także wzorów, obrazków, wykresów itp.), może się okazać bardzo poważne w skutkach. Plagiat to łamanie prawa, które jest karalne.